Kimyon Yetiştiriciliği Kimyon, güzel kokusu ve yoğun aroması ile yemeklerin lezzetini artıran önemli baharat bitkileri arasında yer almaktadır. Son yıllarda yurtiçi ve yurtdışında sucuk üretiminde, ilaç sanayisinde ve boya sanayisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Kazık kök yapısına sahip olan bu bitki, tüketim için genellikle toz haline getirilir. Nadasa bırakılan dönemlerde, kısmen kurak alanlarda nadas alanlarını en aza indirgemek amacıyla ekilmektedir. Kimyon, İran, Özbekistan, Türkiye, Fas, Mısır ve Meksika gibi ülkelerde yetiştirilmekte olup, olgunlaşması için yaklaşık 120-130 gün gerekmektedir. Kimyon Yetiştiriciliğinde Toprak Hazırlığı Kimyon ekimi, kısmen kurak alanlarda sonbahar yağışlarının ardından toprak alatavda iken arazi sürülerek gerçekleştirilmelidir. Geçmiş üretimden kalan saplar ve diğer materyaller toprakla karıştırılmalıdır. İlkbaharda sürüm yapılması durumunda yağışlar nedeniyle uygun arazi ortamı bulunamayabilir. Kimyon ekimi öncesinde arazideki kazyağı ve tırmık temizlenmesi dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Aksi takdirde, ekim sonrası gelişen olumsuzluklar düzeltilemez. Bu nedenle arazinin temizlenme işlemi oldukça önemlidir. Kimyon Yetiştiriciliğinde Ekim Zamanı Kimyon ekimi, Şubat ayının sonundan Mart ayının 25'ine kadar yapılmalıdır. Tohumlar küçük olduğundan, toprak yüzeyinin 1-2 santimetre derinine kadar ekilmelidir. Daha derine yapılan ekimlerde çimlenme verimi azalır. Mibzerler tarafından ekim gerçekleştirilir. Özellikle kurak alanlarda dekara en fazla 1-1,5 kilogram tohum atılmalıdır. Arazinin kaymak tabakası oluşturmamasına dikkat edilmelidir. Kimyon yetiştiriciliğinde en önemli nokta arazideki yabancı otları kontrol etmektir. Bu nedenle kimyon ekimi öncesi ilaçlama yapılarak arazi yabancı otlardan arındırılmalıdır. İlaç döküldükten sonra herhangi bir araçla ilacın toprağa karışımı sağlanmalıdır. Mantarlar nedeniyle ortaya çıkan Alternaria yanıklığı hastalığı görülen arazilerde ilaçlama yapılmalıdır. Bu hastalık önemli ölçüde hasada zarar verir, bu nedenle sürekli aynı tarlaya ekim yapılmamalıdır. Kimyon Yetiştiriciliğinde Gübreleme Kimyon yetiştiriciliğinde dekara 10-15 kg DAP gübresi kullanılmalıdır. Gübre, tohum ile karıştırılarak homojen bir karışım elde edilir ve ardından hububat ekim mibzerinin tohum gözüne konularak ekim gerçekleştirilir. Kimyon Yetiştiriciliğinde Hasat Zamanı ve Verim Kimyon yetiştiriciliğinde hasat zamanı genellikle Temmuz ayındadır. Hasat olgunluğuna gelen kimyon oldukça kırılgan bir şekilde kurur. El ile yolma şeklinde yapılan kimyon hasadından dekarda yaklaşık 70 kilogram verim elde edilebilir. Olgunlaşan kimyon elle yolunduktan sonra 1-2 gün bekletilir ve ardından harmanlama işlemi için bir yerde toplanır. Harmanlama işlemi patoz veya biçerdöver ile yapılabilir. Kimyon Yetiştiriciliğinde Ekonomik Değer Kimyon, pek çok Avrupa ülkesine ihraç edilmektedir. Türkiye'de ise Ankara, Afyon, Eskişehir, Konya gibi şehirlerde yoğun olarak ekilmektedir. Kimyonun ekonomik değeri, hem iç piyasada hem de ihracatta önemli bir rol oynamaktadır. Kimyon yetiştiriciliği, çiftçilere ek gelir kaynağı sağlamakta ve ülke ekonomisine katkıda bulunmaktadır. Kimyon Yetiştiriciliğinde Ekstra Bilgiler Kimyon bitkisi, yüksek sıcaklık ve güneş ışığına ihtiyaç duyar. Bu nedenle, kimyon yetiştiriciliğinde iklim koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca, kimyon bitkisi kuraklığa dayanıklı olduğu için, sulama gereksinimi düşüktür. Ancak, toprak nemi ve su stresi bitkinin verimini etkileyebileceğinden, sulama zamanlaması dikkatle yapılmalıdır. Kimyon yetiştiriciliğinde başarılı sonuçlar elde etmek için toprak analizi yapılarak uygun gübreleme ve sulama programları oluşturulmalıdır. |