{ "title": "Kimyon Tohumu", "image": "https://www.kimyon.gen.tr/images/kimyon-tohumu.jpg", "date": "21.01.2024 19:33:38", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Kimyon tohumu, mutfaklarımızda kullanılan önemli bir baharattır. Mercimek büyüklüğünde olan kimyon tohumu öğütülerek kullanılır. Bunun dışında ilaç ve boya sanayinin de önemli bir hammaddesidir. Ülkemizde en fazla Ege ve Karadeniz bölgesinde yetiştirilir. Kimyon yaklaşık 35-40 cm boylarına ulaşan, 4-5 mm tohumları olan bir bitkidir. Açık kahverengi renginde olan kimyon tohumu, erken ilkbahar döneminde 15 Şubat ile 15 Mart arasında ekimi yapılan bir üründür.

Kimyon tohumu yetiştiriciliğinde istekler

Kimyon tohumu ilkbaharda erken ekim yapılan bir ürün olduğu gibi, iklim koşullarının da yazın sıcak, kışın soğuk olmasını ister. Güneşli yerlerde kısmen gölgelik alanları sever. Yağışların yıllık 300-400 mm, ilkbaharda nispi neminde %60-65 oranında olmasını, hava sıcaklığının ise 10-15 derece olmasını arar. Kimyon tohumunun çimlenme sıcaklığı en az 8-9 derecedir. Uzun süreli kuraklıklara da oldukça dayanıklıdır. Fakat fazla rüzgârlı yerleri sevmez. Tropik özellikleri olduğu için çiçeklenme ve meyve verme döneminde düşük nemden pek etkilenmez. Ayrıca kaymak bağlamayan, yumuşak hafif özellikteki topraklarda daha iyi yetişir. Yeni açılan ham topraklarda kimyon tohumunun randımanı daha fazladır. Verimin iyi olması içinde kışları bölgenin iyi yağış alması gerekir.

Kimyon tohumu ekim sırasında fenni gübre kullanılarak ekilmelidir. Yetişmesinde fosforlu gübre ihtiyacı olan, ancak en fazla azotlu gübreye gerek duyan bir bitkidir. Ülkemizde genellikle hububattan sonra ekimi yapılan kimyon tohumunun ekiminde tarlanın yağışlarda iyice yumuşaması aranır. Kazayağı yardımıyla ikilenen tarlada erken çıkan otlarında temizliği yapılır. Tırmık çekilir ve tarla üçlenir, tesviye edilerek alan ekime hazır hale getirilir.

Kimyon tohumu ekimi

Kimyon tohumunun tarlaya ekimi mibzerle sıra ile olur. Eğer çok dar arazilerde ekim yapılacaksa serpme ekim yöntemi uygulanır. Tarla hazırlığı yapıldıktan sonra, dekar başına 10 kg fenni gübreyle birlikte 1 kg kimyon tohumu hesabıyla karışım yapılır. Mibzerlerin tohum deposuna konulan karışım ekime hazırlanır. Kimyon tohumu ortalama 2-3 cm derinliğe ekilir. Bundan derin olursa, çimlenme olmayabilir. Bu yüzden tarlanın uygun koşullarda ekime hazırlanması ve ekim sırasında tohumların dara derinlere inmesine engel olunmalıdır.

Kimyon tohumu ekildikten 30-40 gün içinde çimlenmeye başlar. Ekilen tarlanın ot olmayan ya da az otlanan türde olması gerekir. Kimyonla beraber otlarda büyür. Nisan ortasında kimyonun üzerine azotlu gübre atılır, Mayıs ortasına kadar da elle otlar temizlenmelidir. İstenirse Afalon denilen ilaçla, yabancı ot ilaçlaması da yapılabilir. Ancak çiçeklenme zamanı böyle ilaçlama yapılırsa verimi olumsuz etkileyecektir.

Kimyon tohumu genellikle Haziran ayında çiçeklenir, Temmuz başında rengi de yeşilden mat kahve rengine döner. Bu dönemde kimyon hasadı yapılmalıdır. Günde bir kişi 0-5-1 dekar arasında hasat yapabilir. Demetle biçer döverle hasat ve harman yapılır. Harman oldukça güç olur. Bu sopalarla dövülerek yapıldığı gibi, dövenle sürülerek de yapılabilir. Ekimi iyi yapılan, gübrelenmesi iyi olan kimyon tohumu için ortalama dekar başına 50-80 kg ürün alınabilir. Koşullara dikkat edilmediğinde elde edilen verim 20-30 kg kadar aşağılara düşebilir.
" } ] }